چه غذاهایی باعث بیش فعالی کودکان می شوند؟
اختلال بیش فعالی، اختلال رفتاری رشدی است. معمولاً کودک توانایی دقت و تمرکز بر روی یک موضوع را نداشته و یادگیری او در آن موضوعات کند است. این کودکان از فعالیت بدنی غیر معمول و بسیار بالا برخوردار هستند. این اختلال با فقدان توجه، فعالیت بیش از حد، رفتارهای تکانشی و یا ترکیبی از این موارد همراه است. البته بی قراری، بی نظمی،عدم توانایی در گوش دادن و یا پیروی از دستورات همیشه علائم بیش فعالی نیستند. بروز این اختلال، مستقیما وابسته به مصرف و یا عدم مصرف یک ماده غذایی نیست. اما ملاحظات غذایی می تواند در روند درمان بیش فعالی موثر باشد. ۷۰ تا ۸۰ درصد درمان بیش فعالی به درمان دارویی و روان درمانی نیاز دارد. مطالعات متعددی در مورد نقش تغذیه در بیش فعالی کودکان، نشان داده اند که کودکان بیش فعال، رژیم غذایی متعادلی ندارند و دچار کمبودهای غذایی هستند که بیشتر ناشی از عدم آگاهی مراقبین این کودکان و عدم مدیریت اضطراب حین غذا خوردن است.
تغذیه در کودکان و نوجوانان بیش فعال
اختلال تغذیه ای و برخی غذاها بر تغییر رفتار موثرند. برای مثال، کافئین هوشیاری را زیاد می کند. شکلات روی خلق و خو اثر می گذارد. دریافت مکمل حاوی اسیدهای چرب ضروری، ویتامین و مواد معدنی منجر به کاهش رفتارهای ضد اجتماعی می شود. اسیدهای چرب غیر اشباع رفتارهای پرخاشگرانه را کاهش می دهد.
قوانین رژیم غذایی کودکان بیش فعال
تغذیه در بیش فعالی کودکان، غالبا باید شامل پروتئین زیاد و کربوهیدرات کم و حاوی چربی های مفید باشد. غذا خوردن در فواصل زمانی معین و منظم با وعده های غذایی متنوع در کنترل این اختلال نقش دارد.
- جلوگیری از افزایش ناگهانی قند خون
غذاهای غنی از پروتئین برای ساخت نوروتراسمیترها و بهبود رفتار و عملکرد مغز لازم هستند. غذاهای غنی از پروتئین، اثرات مفیدی بر کاهش علائم کم توجهی- بیش فعالی دارند. پروتئین از افزایش شدید قند خون که بیش فعالی می آورد، جلوگیری می کند. خوردن پروتئین در صبحانه به تولید نوروترانسمیترهای بیدارکننده کمک می کند. ترکیب پروتئین با کربوهیدرات های پیچیده غنی در فیبر و فاقد شکر به کودک در کنترل علائم کم توجهی- بیش فعالی در طی روز کمک می کند. در تغذیه در بیش فعالی کودکان مصرف روزانه قند و شکر باید کاهش یابد.
- مصرف روغن ماهی
امگا ۳ ابعاد رفتاری کم توجهی- بیش فعالی، شامل بیش فعالی و تحریک پذیری و تمرکز را بهبود می بخشد. بیشترین اثرات مثبت در مصرف مکمل های امگا ۳ حاوی EPA دیده شده است.
- حفظ میزان آهن
نشان داده شده است متوسط سطح آهن در کودکان بیش فعال کمتر از نرمال است. در کودکان بیش فعال افزایش سطح آهن عوارض را کاهش داده است.
- چک کردن سطح روی و منیزیم
روی برای تنظیم دوپامین لازم است. منیزیم هم برای ساخته شدن نوروترانسمیترهای دخیل در توجه و تمرکز ضروری است و اثرات آرام کننده بر مغز دارد.
- عدم مصرف مواد شیمیایی
افزودنی های مصنوعی وضعیت بیش فعالی را بدتر می کند. غذاها و مکمل ها بر نشانه های بیش فعالی اثر می گذارند… مهم ترین مکمل هایی که بر نشانه های بیش فعالی اثر گذارند، عبارتند از اسیدهای آمینه، ویتامین ها، مواد معدنی و اسیدهای چرب امگا ۳
- مکمل های اسید آمینه
اسید آمینه های فنیل آلانین، تیروزین، تریپتوفان برای ساخت نوروترانسمیترهای دوپامین، سروتونین و نوراپی نفرین لازم هستند. افراد دارای اختلال بیش فعالی مشکلاتی در این نوروترانسمیترها دارند و میزان این اسیدهای آمینه در خون و ادرارشان کم است. به همین دلیل بعضی مطالعات تغذیه در بیش فعالی کودکان، نشان داده اند مکمل های اسید آمینه ای بر نشانه های کم توجهی- بیش فعالی در کودکان اثر می گذارند. مکمل های حاوی تیروزین و اس ادنوزیل متیونین نتایج یکسانی نداشته اند.
- مکمل های ویتامین و مواد معدنی
کمبود آهن و روی باعث اختلال ذهنی در همه کودکان می شود. در کودکان با اختلال کم توجهی- بیش فعالی سطح پایین روی، منیزیم و کلسیم و فسفر دیده شده است. مکمل های روی باعث بهبودی در نشانه های بیش فعالی شده است. همچنین مکمل های آهن باعث بهبودی در برخی کودکان می شود. اثرات مثبتی مبنی بر استفاده مگا دوزهای ویتامین های B6 ،B5 ،B3 و C گزارش نشده است.
- مکمل های اسید چرب امگا ۳
مطالعات نشان می دهد مصرف اسید چرب امگا ۳ در بهبودی بی توجهی مفید است. پرخاشگری، بی قراری، تحریک پذیری و بیش فعالی را کاهش می دهد.
حذف چه مواد غذایی در بیش فعالی موثر است؟
حذف ترکیبات و مواد غذایی شامل افزودنی ها، نگهدارنده ها، شیرینی ها و مواد آلرژی زا در کاهش علائم بیش فعالی نقش دارد.
- حذف سالیسیلات ها و افزودنی های غذایی
رژیم غذایی کودکان بیش فعال باید فاقد سالیسیلات که در بسیاری از غذاها، داروها و مواد افزودنی یافت می شود، باشد.
- حذف رنگ های مصنوعی و نگهدارنده ها
مصرف رنگ های مصنوعی و سدیم بنزوات بیش فعالی را افزایش می دهد.
- حذف شیرین کننده های مصنوعی
نوشیدنی های مصنوعی با افزایش بیش فعالی مرتبطند. کاهش قند خون در کودکان بیش فعال دیده می شود. جذب قند با علائم کم توجهی- بیش فعالی درکودکان مرتبط است.
تغذیه در بیش فعالی کودکان بر علائم بیش فعالی اثر می گذارد. مواد غذایی که برای بیش فعالی مضرهستند، شامل:
مواد سرخ کردنی: به دلیل کالری بالا و از بین رفتن مواد مغذی در طی پروسه سرخ شدن
مواد لبنی: از ماست که آشفتگی در رفتار کودک ایجاد می کند، نباید استفاده کرد. بلکه موادی مثل شیر سویا که علاوه بر داشتن کلسیم، حاوی اسیدهای چرب ضروری هم هست، مفید می باشد.
مواد غذایی حاوی گلوتن: مواد حاوی گلوتن، ممکن است بر حافظه کودک تاثیر منفی داشته باشد.
نوشیدنی های انرژی زا و نوشابه: به دلیل قند فراوان، کافئین و رنگ های مصنوعی مجاز نمی باشند.
