انتقال جنین در IVF
انتقال جنین مرحله پایانی IVF است و معمولا در این زمان، استرس و هیجان مادر از نتیجه IVF، تغییرات هورمونی در کنار داروهای IVF، باعث نوسانات روحی، خستگی و کسالت و بی اشتهایی شدید در مادر می شوند و این امر بر روی دریافت غذایی او و تغذیه بعد از انتقال جنین در IVF از جنبه های مختلف تاثیر می گذارد.
این در حالی است که رژیم غذایی مادر از همان آغازین روزهای شروع بارداری، نقش کاملا تنگاتنگ و مهمی در تکثیر و تقسیم و تمایز سلولی جنین دارد. زیرا در این زمان، سلول های جنینی بیش از هر زمان دیگری در حال تکثیر و تقسیم هستند. بنابراین رعایت ۳ اصل در تغذیه بعد از IVF، اثر خیلی مهمی بر سلامت مادر و جنین دارد:
- رعایت نظم در زمان خوردن
- رعایت تعادل و تنوع در وعده های غذایی
- رعایت مقدار دریافت غذایی در هر وعده متناسب با سن بارداری
رعایت نظم در زمان خوردن: این موضوع بیش از تصور شما اهمیت دارد و متاسفانه اکثر خانم ها به علت شرایط مضطرب روحی بعد از آی وی اف، دچار اختلال در خواب شبانه و در نتیجه بیدار شدن دیر در صبح هستند و مصرف صبحانه را با تاخیر انجام می دهند. در حالی که باید بدانند توجه به زمان خوردن غذا از مهم ترین نکات در تغذیه بعد از انتقال جنین در IVF است و این موضوع، حتی می تواند از مقدار خوردن هم مهم تر باشد. زیرا سلول هایی که به سرعت در حال تقسیم هستند، نسبت به تغییرات محیطی در سطح قند و مواد مغذی بسیار حساس هستند.
رعایت تعادل و تنوع در وعده های غذایی: رعایت تعادل و تنوع، قطعا مهم تر از خوردن یک یا دو ماده غذایی به عنوان سوپر فود است. معمولا افراد فکر می کنند خوردن برخی غذاها باعث چسبیدن جنین به دیواره رحم می شود. مثلا، تصور می کنند مصرف نشاسته بسیار کمک کننده است و مصرف سبزیجات به علت طبع سرد مضر است. در حالی که چنین نیست و فرآیند لانه گزینی جنین، فرآیندی پیچیده ای بعد از انتقال جنین در IVF است که فاکتورهای متعدد هورمونی و ایمونولوژیک در بدن آن را هدایت می کنند. تعادل غذایی برای تمام عوامل فوق اهمیت زیادی دارد.
اکنون این سوال مطرح می شود، بهترین تعادل غذایی بعد از انتقال جنین در IVF چیست؟
توجه به مصرف منابع غذایی زیر در هر سه وعده غذایی، جز اصول خوب تغذیه بعد از انتقال جنین در IVF است.
منابع غذایی غنی از فولات: اسید فولیک برای رشد مناسب لوله عصبی که در هفته های بعد به مغز و نخاع تبدیل می شود، بسیار ضروری است. سبزیجات سبز تیره مثل اسفناج و کلم، مرکبات، لوبیا، نخود، آووکادو و کلم بروکلی سرشار از فولات هستند. به علاوه آجیل، لوبیا و عدس خشک شده، تخم مرغ و کره بادام زمینی نیز منابع خوبی هستند.
منابع غذایی غنی از کلسیم و ویتامین D: محصولات لبنی پاستوریزه مانند ماست، شیر، پنیر و تخم ماکیان
منابع غنی از فیبر، ویتامین A، B، D، E و K: در دانه های روغنی غلات کامل جو، برنج قهوه ای، گندم سیاه، گندم، نان گندم یا ماکارونی و بلغور جو دو سر، تخم مرغ، ماهی و گوشت قرمز، بروکلی، کلم پیچ، اسفناج، هویج، کدو تنبل، سیب زمینی شیرین، گوجه فرنگی، فلفل دلمه ای، سبزیجات، بادمجان و کلم
منابع مواد معدنی مانند روی، ید، منیزیم و فسفر، آهن: انواع گوشت سفید و قرمز، آجیل، دانه های روغنی، کلیه میوه ها
رعایت مقدار دریافت:
نیاز غذایی خانمی که IVF انجام داده با سایر خانم های باردار تفاوتی ندارد. مقدار انرژی مورد نیاز و مواد مغذی مورد نیاز، نسبت به قبل از بارداری تفاوتی ندارد و لازم نیست مصرف غذای خود را تا ۱۲ هفتگی افزایش دهند.
اضافه وزن بیش از حد در سه ماهه اول بارداری، اصلا مطلوب نیست و می تواند عوارض بارداری نظیر دیابت بارداری، سقط و زایمان زودرس به همراه داشته باشد.
توصیه می شود اگر خانمی با اضافه وزن و یا چاقی با روش های کمک باروری، نظیر آی وی اف باردار شده است، بعد از انتقال جنین حتما با نظر مشاور تغذیه برنامه غذایی خود را پیش ببرد و این موضوع را به ماه های جلوتر بارداری به تعویق نیاندازد.
عدم دریافت مقدار کافی مواد مغذی نیز قطعا بر سرعت رشد و تکثیر سلولی موثر است. اگر خانمی به جهت شرایط روحی و جسمی، قادر به مصرف کافی مواد مغذی نیست، حتما باید برای یافتن راهکار سریع برای تنظیم مقدار مورد نیاز با متخصص تغذیه مشورت نماید.
به طور خلاصه، الگوی تغذیه بعد از انتقال جنین در IVF باید الگوی تغذیه در بارداری باشد و مهم ترین نیازی که در سه ماهه اول افزایش می یابد، نیاز اسید فولیک و به تدریج افزایش نیاز به ید و در ماه های بعد افزایش آهن، کلسیم، پروتئین و انرژی و سایر مواد معدنی و ویتامین ها را خواهیم داشت.
تصمیم گیری برای نوع مکمل غذایی در تغذیه بعد از IVF به شرایط غذایی و فردی بستگی دارد. اما پروتکل کشوری مبنی بر استفاده از یدوفولیک در سه ماه اول بارداری در مورد زنانی که ای وی اف انجام داده اند نیز قبل از انتقال جنین رعایت می شود.
