یکی از پر سرچ ترین واژه هایی که وجود داره در گوگل همین چربی سوزی هست و تا وقتی هم افرادی هستن که خیلی دنبال این هستن که یه راه حل ساده و فوری پیدا کنند، بازار این مکمل ها هی روز به روز بزرگتر و بزرگتر و بزرگتر میشه.
هرچه این بازار لیستش بزرگتر میشه خب کار رو هم برای افراد پیچیده تر میکنه و واژه ای که اینهمه تکرار میشه و استفاده میشه واقعیتش اینه که اطلاع نسبت بهش خیلی کمه یعنی اینکه خب چربی سوزی یعنی چی؟
تو بدن من چربی میسوزه این اصلا یعنی چی فکر می کنیم بهش؟
من یک ذره این رو براتون توضیح بدم تا افرادی که خیلی دنبال اینها بودن اگر نتیجه نگرفتن علتش رو متوجه میشن الان و اینکه همراه این چه اتفاقاتی باید بیفته که درواقع نتیج بخش باشه و به سلامتی هم آسیبی نزنه و زیبایی هم بوجود بیاره:
ببینید ما تو بدنمون تو سلول های چربی خب همه میدونیم که انرژی اضافه چه از قند ها چه از پروتئین، از هر طریقی انرژی اضافه دریافت بکنید، اون میاد بصورت تری گلیسرید در بافت های چربی ما ذخیره میشه اما سوختن چربی و مصرف شدن چربی درواقع در خود همین سلول چربی اتفاق نمیفته
این سلول چربی باید سیگنال هایی بیاد، پیام های هورمونی عصبی بهش بیاد که بهش بگه که الان بدن به انرژی احتیج داره، بعد یک سری هورمون ها اینجا وجود دارن که باعث میشن اون تری گلیسریدی که ذخیره شده توی این سلول چربی شکسته بشه.
این اسید های چرب میان وارد خون میشن بعد باید توسط یک سری ناقل این اسید های چربی که آزاد شدن و وارد خون شدن برن به سلول هایی که به انرژی نیاز دارن، معمولا سلول های عضلانی هستن، سلول های دستگاه تنفسی هستن، تمام سلول های کبدی ما هستن، سلول های گوارشی ما هستن، جایی که درواقع انرژی رو نیاز داره.
“بدن بسیار عادلانه درمورد انرژی رفتار میکنه چون سراسر نظمه”
پس این چربی آزاد شده از سلول چربی میاد توی خون و از توی خون میره داخل سلولی که به انرژی احتیاج داره و در داخل هر سلول یه ارگانلی وجود داره به نام میتوکندری، این میتوکندری مثل کوره میمونه، درواقع تولید انرژی در داخل اون میتوکندری اتفاق میفته، باز اینجا هم ما کلی ناقل هورمونی داریم که باید این رو انتقال بده به داخل سلول به داخل میتوکندری و بعد اون انرژی آزاد شده صرف انرژی مورد نیاز بدن بشه.
چربی سوزی یعنی این یعنی خروج چربی از بافت چربی به جریان خون، ورودش به سلول و بعد ورودش به میتوکندری و تولید انرژی حالا برای اینکه این اتفاق بیفته یک عالمه هورمون دخیله، یک عالمه فاکتور های جانبی دخیل هستند، یک عالمه املاح درشون نقش داره که حالا این قرص های چربی سوز هرکدومشون میان درواقع ادعا میکنن یا اصلا بر این پایه طراحی میشن که کجای این مسیر و فرایند رو میتونن کمک کنند، یک دسته اینها هستن.
بیشتر ببینید:
یک دسته اونهایی هستن که اصلا نمیزارن جذب چربی اتفاق بیفته که حالا بخواد به سوختنی برسه، درنتیجه دریافت انرژی رو کم میکنن، معروف ترینش هم که همه میدونن که اصلا خیلی واضحه که ونوس تاته که همه هم اینو میشناسن و میان با دریافت انرژی زیاد و پشت سرش هم اینهو بخوریم که جذب نشه خب این چه کاریه؟ شما همراه این کار تمام ویتامین های K ،E ،D ،A و هر چیزی که همراه اون غذا خوردید رو دفع می‌کنید…
اصلا فلسفه غذا خوردن اینه که شما به بدنتون چیزی رو که لازمه رو برسونید، حالا بیام یچیز اشتباه بخورم پشت سرش بیام ونوس تات بخورم که دفع هم انجام بشه، بنابر این به عنوان یک گزینه چربی سوزی نمیتونیم بهش فکر کنیم.
یک سری از ترکیبات هم هستن که میان نقش های شبه هورمونی رو ایفا می‌کنند چون سیستم هورمونی ما درواقع تاثیر گذاره تو این فرآیند آزاد شدن چربی ها از سلول چربی، اینها هم همیشه نمیتونیم ازشون استفاده کنیم و مخصوصا تو ورزش کارها ازشون استفاده میشه.
گاهی اوقات ما میاییم از پروتئین ها و اسید های آمینه استفاده می کنیم، مثلا کازئین استفاده میشه که اون درواقع ایجاد ژل ملانند میکنه و جذب رو کم میکنه
گاهی اوقات از پروتئین وی استفاده میشه اما این درمورد کسی که ورزشگار نیست هیچ کمک کننده نمیتونه باشه
یا مثلا می آییم از کاهنده های اشتها استفاده می‌کنیم که این کاهنده های اشتها همشون روی سیگنال ها و پیام رسان های عصبی شیمیای تاثیر میزارن و تا وقتی هم اثر میزارن که شما میخورید و به محض اینکه نخوردی اون اثر میره
درنتیجه بعدش چی ؟ گیریم که شما دو سه ماه هم از این کاهنده ها اشتها استفاده کردی ، وقتی اون عوامل دریافت انرژی زیاد حل نشده مشکلی حل نمیشه
-سوال: پس خانم دکتر با توجه به اینکه درواقع فرایند چربی سوزی در بدن اتفاق میفته باز برمیگردیم سر جای اولمون؟ یعنی بهترین راه برای اون چربی سوزی ای که درست اتفاق بیفته رژیم غذایی سالم داشته باشیم؟
بله بدنتون رو تبدیل بکنید به همون چیزی که انرژی مورد نیاز رو برای شما میسوزونه، حالا چی مانع این میشه؟
یک قستمش که خب همه میدونیم تا وقتی که ما داریم انرژی زیاد دریافت می کنیم اینها هیچکدوم نمیتونن کمک کنند چون هنوز بدن داره اون انرژی رو دریافت میکنه، دیگه اون سیگناله اصلا به سلول چربی نمیرسه که بیا این چربی رو آزاد بکن
“پس حتما باید توی محدودیت انرژی باشه” اما این محدودیت انرژی هم اونجایی که خیلی اشتباه میشه ، افراد فکر میکنن هرچه کمتر بکنن دریافتشون رو، پس باید چربی بیشتری از سلول چربی آزاد بشه ، درحالی که اینجوری نیست
درواقع محدودیت بیشتر باعث آزاد شدن بیشتر چربی از سلول نمیشه، چون باز اینجا یک سری مکانیزم های شیمیایی – هورمونی وجود داره که سلول چربی وایمیسته ، یعنی تا یه حدی آزاد میکنه بعد توقف میده
“یعنی اون هورمونی که باید این رو آزاد کنه دیگه کار نمیکنه، غیر فعال میشه، بدن میاد از بافت های عضلانی و پروتئینیش درواقع اون انرژی رو تامین میکنه”
بیشتر ببینید:
اینکه میگیم بدن خیل نظم داره و عادلانه هست بخاطر همینه ، درواقع ما نمیتونیم بیایم یک سمت رو خیلی محدود بکنیم و انتظار داشته باشیم بدن از ذخایرش استفاده کنه
اینجاست که میگیم که حتما ورزش باید باشه و دواقع ورزش میاد چیکار میکنه؟
- نیاز سلول رو میبره بالا
- وقتی نیاز سلول میره بالا دوباره نیاز به سلول چربی از یک مکانیزم دیگه ای وارد میشه که ما نیاز به انرژی داریم
- حالا تو همین مسیر و فرایندی که من دارم فعالیت فیزیکی ام رو افزایش میدم و انرژی مورد نیازم بالا میره، گفتیم توی میتوکندری درواقع این تولید انرژی اتفاق میفته
- اینجا نیاز به یک ترکیبی بدن داره که بهش میگیم کارنتین که خودش هم تولید میکنه
در بازار مکمل های غذایی خیلی متنوع هست، یعنی اگر من برای شما مقالات آخری که وجود داره رو بخوام تو یک جمله بگم ، انقدر توش ضد و نقیضه که شما آخر سر نمی‌تونید شواهدی رو در بیاری که بتونه اساس درمان چاقی باشه، به هیچ عنوان
یکی از اینها که خیلی درموردش کار شده ال کارنتین هست و شاید خیلی راحت مردم هم ازش استفاده میکنن، به هرحال همین ال کارنتین هم که انقدر بهش ساده نگاه می‌کنیم اگر فردی ورزش نکنه اصلا تاثیر نمیزاره چون بدن خودش داره
حالا شما فرض کنید یه کوره دارید و یک چیزی هم اضافه می‌کنید که این کوره بهتر کار کنه، تا وقتی که نیازی بهش نیست اون ال کارنتین کاری نمیکنه و بدن داره خودش بطور طبیعی تولید میکنه، اونوقع این میمونه تو بدن اضافش و دردسر های دیگه ای داره
یا در خیلی از افرادی که چاق هستن، دچار کم کاری تیروئید هم هستن که اینها نباید اصلا ال کارنتین رو استفاده کنند و بدون توجه به این الکارنتین هم داده میشه، زمانی یه چیزی مثل همین ال کارنتین بدرد میخوره که سلول شما کم باشه درش اون ماده و معمولا حین ورزش ممکنه که این اتفاق بیفته
حالا پس گفتیم که انرژیه کم باشه، ورزش هم باشه، یه داستان دیگه هم وجود داره اینه که اون سلول چربی اون فانکشن و اون عملکرد طبیعیش رو از دست نداده باشه چجوری از دست میده؟
وقتی که ما خیلی بد انرژی وارد بدن می‌کنیم:
- از منابع اشتباه وارد می‌کنیم
- مثلا شما خیلی سموم وارد بدنتون میشه
- سموم محیطی از طرق غذا-محیط وارد بدن میشه
- از ظروفی که مثلا فلزات سنگین آزاد دارن وارد غذا میشه
- نگهدارنده ها این کارو برای ما می‌کنند
خلاصه هرچیزی که برای بدن به نوعی سم تلقی میشه، اینها درواقع اون عملکرد طبیعی سلول چربی رو بهم می‌زنند و اون انتظار فرایند طبیعی که گفتیم چربی آزاد بشه و اینها نمیفته
-سوال: یعنی حتی اگر اون تغذیه درسته باشه (به مواد سمی و اینها توجهی نداریم حالا) اون تغذیه درسته اتفاق بیفته، به اندازه باشه، ورزش باشه، ولی اون سموم تاثیر دان؟
+تاثیر دارن بله، دقیقا بخاطر همینه که یکی از دلایلی که باعث بروز چاقی تو بچه ها میشه مواجهشون با آلاینده های محیطی هستش، حتی باور کنید لاک ناخن که انقدر زیاد مصرف میشه این تاثیر داره توی بهم خوردن عملکرد سلول چربی و بخاطر همین سموم هست که هرچقدر میزان این سموم تو بدن بیشتر باشه کار کاهش وزن سخت تر میشه
هرچه که شما قبلا تغذیه اشتباه تری داشته باشید، بیشتر اهل فست فود و بی توجهی به غذا باشید ، زودتر به این پلاتو کاهش وزن می‌رسید.
خیلی از افراد رو دیدم وزنشون خوب میاد پایین، به یه جایی که میرسه دیگه وایمیسته، چرا وایمیسته؟
این بخاطر اینه که درواقع اصلا پاسخ طبیعی سلول چربی بخاطر سمومی که در بدن وجود داره دیگه به اون شکل نرمالش اتفاق نمیفته، و یه داستان دیگه هم سن اینها هستن که چربی ها افزایش پیدا می‌کنند:
“هرچی که چاقی تو سن پایین تر اتفاق بیفته این اختلال عملکرد سلول چربی رو ما بیشتر داریم ، این بخاطر همینه که افرادی که تو بچگیشون چاق بودن و اضافه وزن داشتند، تو بزرگسالی کاهش وزن اینها نیاز به صبوری بیشتر و درواقع تعلیم کردن بیشتر بدن رو داره
-سوال: پس خانم دکتر چاره چیه وقتی این عملکرد طبیعی سلول چربی از دست بره، فقط زمان تاثیرش بیشتر میشه و هیچ راهی نداره؟
شدن میشه ولی نیاز به صبوری داره واقعا، قطعا میشه چون میگم بدن ما به قدری هوشمند و بقدری منظم هست، شما وقتی یه مدت سیگنال های درست رو برسونید، بدن خودش رو آداپته میکنه، اما نمیتونیم بگیم که تاثیر ژنتیک نیست، مخصوصا ژن هایی که نه فقط از پدر و مادر ما میاد، بلکه از نسل های قبل ما میاد که اینها تاثیرش رو گذاشته ولی با همه اینها شما با آگاهانه غذا خوردن خیل می‌تونید همه اینها رو مدیریت کنید
حالا اگر من ژن چاقی از پدر یا مادرم به ارث بردم و احتمال چاقی در من مثلا هشتاد درصد حتی افزایش پیدا کرده، من با آگاهی می‌تونم چهل درصد – بیست درصد کمک بکنم به خودم و این اصلا تاثیر کمی نیست
بخاطر اینکه اون قسمت چاقی شما که بصورت ژنتیکی میاد، بدن شما با یک آداپتگی و تطابقی میاد جلو و معمولا این افراد، چاق های سالم تری هستند نسبت به افرادی که به مرور زمان چاقی اکتسابی پیدا می‌کنند…
یعنی تا سنی خوب بوده بعد از یه سنی به بعد وزنش افزایش پیدا کرده، اینها معمولا چاقیشون با بیماری های مختلف در ارتباط هستش.
یه نکته ای هم که خیلی مهمه که باید بدونید این هست که سلول چربی ما و بافت چربی ما فقط جایگاه ذخیره این چربی نیست، این ازش ده ها و صد ها هورمون ترشح میشه، اصلا خود این هورمون چربی، سیگنال هایی رو ترشح میکنه که به ما پیام سیری و گرسنگی رو هم کمک میکنه داشته باشیم.
روی پاسخ های انسولین در بدن تاثیر میزاره و بخاطر همین هورمون های زیادی که ترشح میکنه یا عوامل التهابی که یک سلول چربی ترشح میکنه هستش که انقدر می‌بینیم ردپاش تو همه بیماری ها هست و با همه بیماری ها ارتباط داره.
شما وقتی میگین که این چاقه و فشارش هم بالا هست و بیماری های التهابی اش هم شدیده، دیابت هم داره، چرا ؟
بخاطر اینکه این سلول چربی وقتی چربی درش ذخیره شد فقط یک جایگاه-انبار نیست در این ده ها هورمون صدها هورمون شناخته شده که درواقع با کل سیستم متابولیکی بدن در تعامله
-سوال: احیانا اگر ما با این مکمل ها و دارو هایی که مصرف می‌کنیم که حالا اون بحث چربی سوزی رو داشته باشیم و اشکالی ایجاد کنیم در اون عملکرد سلول های چربی، از طرف دیگه باعث میشه که احتمال ابتلامون به بیماری های مختلف در کل بدن وجود داشته باشه؟
+دقیقا، بخاطر همین کاهش وزن هایی که غیر اصولی اتفاق میفته، کار رو برای درمان های بعدی پیچیده میکنه، اما ما می‌تونیم با یکسری ترکیبات طبیعی هم که درواقع در طبیعت وجود داره در خوراک ما، می‌تونیم کمک کنیم که میتوکندری بهتر عمل کنه، آزاد شدن چربی بهتر باشه یا اون اثر گرمازایی غذا بهتر باشه.
ببینید معروف ترین چربی سوز هایی که در دنیا مطالعه روشون انجام شده کافئین هستش که حالا با مکانیزم های هورمونی باعث میشه که اسید چرب آزاد بشه، ولی ما برای همه نمیتونیم کافئین طولانی مدت استفاده کنیم.
ترکیب دیگه چای سبز هستش که چای سبز بخاطر اپی‌گالو‌کاتچین معروفی که داره اون هم تحریک میکنه و نمیذاره نور اپی نفرین در بدن تجزیه بشه و سطحش که بالا هست کمک میکنه به چربی سوزی.
یک سری دیگه ترکیبات مثل درواقع کانژوگه لینولئیک اسید هست که اینها کمک می‌کنند، توی شیر وجود داره توی لبنیات وجود داره.
ترکیباتی مثل سولفارافان ها در کلم وجود داره، یعنی نصف استکان کلم درواقع ترکیب سولفارافانی داره که بسیار کمک میکنه به این داستان.
پلی فنول ها که درواقع در میوه ها وجود دارند مثل سیب، گلابی بسیار کمک کننده هست، توی زردچوبه، دارچین، زنجبیل، فلفل قرمز ما ترکیبات خوبی داریم که اینها همه کمک میتونن بکنن به اینکه متابولیسم بدن بطور بهینه به سمت چربی برای تولید انرژی پیش بره.
اما باز شما بیاین چای سبز بخورین، زردچوبه، دارچین و فلفل قرمز بخورین اما از اونور همچنان دریافت انرژی بالا هست یا منابع دریافت انرژیتون سموم زیاد باهاشه باز خیلی اون انتظاری که ما داریم که مشاهده بکنیم رو مشاهده نمی‌کنیم یا مثلا ترکیباتی مثل لیگنان ها که در کنجد، دانه ها و پوست غلات وجود داره اینها بسیار کمک کننده هستند.
وقتی میگیم یک رژیمی فت لاو باشه یعنی چربی هارو بشوره ببره، حاوی این ترکیبات هست که به متابولیک بهتر چربی ها کمک میکنه.
